Kể từ khi Tổng thống Donald Trump công bố loạt thuế quan sâu rộng đối với hàng hóa nhập khẩu vào ngày 2/4, người dân Mỹ đã ngay lập tức "chốt đơn" nhiều mặt hàng trước nguy cơ tăng giá.
Cedar Roach, sinh viên 22 tuổi ngành chính sách công tại Đại học Southern Methodist, đã đặt mua quần áo thể thao trị giá 244 USD từ Lululemon (Canada) và áo len 150 USD từ House of Sunny (Anh) ngay khi buổi họp báo của ông Trump còn đang diễn ra. Đồng thời, bạn trai cô - Sean MacKenzie - vội vã mua ba lốc bia Guinness, chất đầy ngăn rau của tủ lạnh.
"Tôi biết rõ thứ gì dễ bị ảnh hưởng và tôi muốn gì, nên không thể chần chừ", Roach chia sẻ. Cô cho biết thuế quan đã trở thành đề tài nóng trong khuôn viên trường, đặc biệt là vì lo ngại giá rượu bia sẽ tăng.
"Đây là lần đầu tiên trong suốt 4 năm đại học, tôi thấy cả những người vốn không quan tâm đến chính trị hay kinh tế cũng bắt đầu thảo luận về vấn đề này", Roach nói thêm.
Khác với thời kỳ Covid khi người tiêu dùng không thể dự đoán trước các đợt tăng giá, với thuế quan, họ không muốn mạo hiểm. Các nhà kinh tế cảnh báo thuế quan có thể đẩy giá nhiều mặt hàng tiêu dùng tăng cao, từ nông sản, quần áo, đồ điện tử, ô tô đến nhiều loại hàng hóa khác.
Tuyên bố của ông Trump về mức thuế cơ bản 10% đối với hầu hết hàng nhập khẩu, cùng mức cao hơn cho các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ, đã khiến người Mỹ lo lắng. Cuộc khảo sát tháng 3 của Đại học Michigan ghi nhận kỳ vọng lạm phát tăng mạnh, dù mức tăng giá hàng tháng đã chậm lại trong tháng 2.
"Thứ Tư là thời điểm lời đe dọa biến thành hiện thực với nhiều người chưa từng để tâm đến tin tức về thuế quan trước đó", Peter Atwater, giảng viên kinh tế tại Đại học William & Mary nhận xét. "Giống như khi Tom Hanks mắc Covid 5 năm trước - đó là một bước ngoặt."
Trên mạng xã hội Bluesky, tỷ phú Mark Cuban cũng khuyên người theo dõi nên bắt đầu tích trữ: "Từ kem đánh răng tới xà phòng, bất cứ thứ gì có thể cất được thì nên mua trước khi các cửa hàng phải nhập thêm hàng mới. Ngay cả hàng Mỹ sản xuất cũng sẽ tăng giá rồi đổ lỗi cho thuế quan".
Noel Peguero, 50 tuổi, đã hành động ngay lập tức sau khi nghe tin. Từ tối thứ Tư đến sáng thứ Năm, ông ước tính đã chi khoảng 3.000 USD cho đồ điện tử, phụ tùng xe hơi, thiết bị làm vườn và các vật dụng gia đình.
"Giờ là lúc phải mua", Peguero nói khi đang chuyển chiếc TV Hisense 40 inch giá 217 USD vào xe minivan. Ông đã phải tìm kiếm ở 3 cửa hàng Best Buy khác nhau tại khu vực New York mới tìm được món hàng này.
Wendy Walsh, giáo sư tâm lý học 62 tuổi tại Đại học bang California, ban đầu chỉ lo lắng về việc người thân từ Canada sẽ ít đến Mỹ chơi hơn. Nhưng sau tuyên bố của ông Trump, bà nhận ra tình hình có thể nghiêm trọng hơn và vội vàng đặt mua toàn bộ danh sách đồ trên Amazon, bao gồm đèn treo tường, nút chặn bồn rửa và vỏ chăn từ các thương hiệu nước ngoài, với tổng giá trị 578 USD.
"Ba tôi gọi việc này là 'cháy túi vì tiết kiệm'," Walsh nói. "Giờ thì tôi cảm thấy đã dự trữ đủ rồi".
Tại Oro Valley, Arizona, Kelley Long - chuyên gia tư vấn tài chính - ghi nhận làn sóng lo lắng chưa từng có trong sự nghiệp của mình. Trong vài tuần qua, bạn bè và khách hàng liên tục đặt những câu hỏi bất thường, có người thậm chí kéo cô ra một góc trong buổi chơi boardgame để thầm thì về việc nên giữ bao nhiêu tiền mặt tại nhà.
Nhiều người khác băn khoăn về khả năng chuyển tiền ra nước ngoài hoặc đầu tư vào vàng, bitcoin.
"Mọi người đều tìm cách kiểm soát tình hình", Long chia sẻ và đưa ra lời khuyên thực tế: "Thứ duy nhất bạn thật sự sở hữu là khả năng chống chọi. Hãy ngủ đủ, chăm sóc bản thân để vượt qua khó khăn kinh tế. Đừng mắc nợ chỉ để tích trữ hàng hóa".
Tuy vậy, chính Long cũng đã mua thêm thuốc hen trị giá 62 USD nhập từ Canada cho mèo cưng Larry và gấp rút đặt dịch vụ thay mái nhà đã 25 năm tuổi. Thợ lợp nhà đã thúc giục cô quyết định trong vòng 48 giờ vì lo ngại giá vật liệu sẽ tăng do thuế quan mới.
Đối với Jiaming Ju - CEO một công ty dược Trung Hoa và là mẹ hai con - thuế quan không chỉ ảnh hưởng đến kinh doanh mà còn tác động trực tiếp đến cuộc sống gia đình. Công ty của cô đã từng chịu đòn giáng mạnh khi giá sản xuất tăng trong dịch Covid. Năm nay, cô còn mất nhà trong đám cháy rừng ở Los Angeles. Hiện tại, điều khiến cô lo lắng nhất là sự mập mờ về các quy định sắp được áp dụng.
Ngoài việc tích trữ thảo dược Trung Quốc cho gia đình và công ty, Ju cũng đang chuẩn bị đặt hàng lớn từ Weee - nền tảng giao thực phẩm châu Á. Danh sách mua sắm của cô gồm 20 chai xì dầu, 10 chai dầu hào và nhiều rong biển.
"Mỹ thật tuyệt vời vì chúng ta có vô vàn lựa chọn mỗi ngày", Ju - người đến Mỹ từ Trung Quốc 15 năm trước để học cao học - nhận xét. "Nhưng giờ, thói quen đi siêu thị 'mua cả thế giới' như vậy phải thay đổi rồi".
Theo WSJ
